Rumianek
Matricaria chamomilla L.
Opis
Roślina aromatyczna. Łodyga prosta, rozgałęziona, liście
pierzaste, delikatne. Charakterystyczny jest kwiastostan -
koszyczek. Składa się z 2 rodzajów kwiatów: żółtych,
rurkowych, zebranych w "główkę" i białych - płatków,
które ją okalają. Rumianek pospolity różni się od innych
gatunków tym, że dno koszyczka ma wewnątrz puste, a także miłym
zapachem. Rumianek rośnie dziko na polach, rumowiskach, ugorach,
przy drogach i na łąkach. Ze względu na duże zapotrzebowanie
w lecznictwie jest również uprawiany, a odmiany uprawiane są
bogate w olejek lotny. Czas kwitnienia przypada na okres od maja
do pierwszych przymrozków jesiennych. Może być uprawiany w
ogrodzie; jest rośliną jednoroczną; nie ma specjalnych wymagań
co do rodzaju gleby; siany bywa na wiosnę lub w końcu lata, w
miejscach słonecznych i w gliniastej ziemi z domieszką wapnia.
Nasiona wysiewać należy na wiosnę, po wzejściu - przerywać
co 30 cm.
Zbiór przeprowadzamy kilkakrotnie, co 2 dni, w miarę
dojrzewania kwiatów, popołudniu, w dni pogodne. Do zbioru nadają
się koszyczki w pełni rozwitłe; białe płatki nie powinn być
stulone ani zwisłe.
Zebrane koszyczki rozkłada się pojedynczą warstwą na sitach i
matach i suszy na strychach lub w szopach. Po wysuszeniu surowiec
przechowuje się w miejscu suchym i przewiewnym.
Właściwości
lecznicze
Surowcem jest koszyczek rumianku (Anthodium Chamomillae).
Skład chemiczny i działanie. Koszyczki
rumianku są źródłem olejku lotnego (jego główny składnik
to chamazulen), flawonoidów, związków kumarynowych, choliny i
farnezenu. Rumianek działa przeciwzapalnie, wiatropędnie,przeciwskurczowo,
odkażająco.
Zastosowanie. Zewnętrznie w postaci okładów i przymoczek w
różnego rodzaju stanach zapalnych skóry, uszkodzeniach naskórka,
w pęknięciach odbytu, oparzeniach słonecznych, w trudno gojących
sięb głębokich ranach, w zapaleniu powiek, spojówek; do płukania
pochwy w upławach, rzęsistku pochwowym, zapaleniu warg
sromowych - oczywiście, pomocniczo, jeśli zaleci lekarz. Do płukania
jamy ustnej i gardła w zapaleniu dziąseł, gardła, anginie. Kąpiel
z rumianku z dodatkiem soli kuchennej dobrze działa w obrzmieniu
nóg.
Doustnie przetwory rumianku stosuje się w stanach skurczowych żołądka
i jelit, w nieżytach, przewlekłym zapaleniu nerek i pęcherza
moczowego, w bolesnym miesiączkowaniu, w schorzeniach
alergicznych, jak katar sienny, alergiczne zapalenie spojówek. U
niemowląt jako lek wiatropędny i w tzw. kolkach.